2021
2

C3A Wijzerartikel

Dit artikel verscheen in de C3A wijzer

Het digitale bouwteam. Bent u er klaar voor?

mei 2021

Maandagavond 26 april 2021 werd een Live Stream Event als inspiratie-sessie verzorgd omtrent het digitale bouwteam, met de Gentse Leopoldskazerne als actuele BIM-case.  

Samenwerken in een digitaal bouwteam wint aan belang. Het is de weg vooruit, zodat de bouwwereld sneller, innovatiever en efficiënter kan werken. Tegelijkertijd betekent dit bijvoorbeeld een aanzienlijke reductie van de traditionele faalkosten. Alle informatie in één digitaal model is dus een noodzakelijk streven, en BIM (bouwinformatiemodel) is daar dé perfecte tool voor. 

Tijdens deze inspiratiesessie werden de mogelijkheden in kaart gebracht, met een overzicht van wat dit voor u kan betekenen. Het digitale bouwteam belangt immers iedereen aan; het is een dergelijke samenwerking die industrie 4.0 vereist.

Maandagavond 26 april 2021 was een boeiende avond: Tim Lemoine van het WTCB startte met een stand van zaken rond het Belgische BIM protocol en het Belgische uitvoeringsplan.  Aansluitend kwam advocaat Dario Petosa de mogelijkheden en grenzen van multidisciplinair samenwerken in een bouwteam vanuit legaal standpunt toelichten.

Als afsluiter werd een actuele case toegelicht, de Gentse Leopoldskazerne. Rudy De Smedt schetste zijn antwoord en visie op BIM binnen dit herbestemmingsproject. Wie nam het initiatief om met BIM te werken, open of gesloten BIM, 3D opmetingen in bestaande gebouwen, wat met de uitvoering, what's in it for you?

LeopoldsKazerne_figuur1

fig.: Leopolds Kazerne  Gent
Lees meer over dit project op  
https://www.deleopoldskazerne.be/ 




Verslag


Het Belgisch BIM protocol versie 2019 en het Belgisch BIM uitvoeringsplan

Bij het toepassen van BIM binnen een bouwproject dienen de verschillende projectpartners nauw samen te werken. Dit veronderstelt een vlotte communicatie en duidelijke afspraken. “Deze worden omschreven en gebundeld in een BIM-protocol en een BIM-uitvoeringsplan”, vertelt Tim Lemoine Senior Hoofdadviseur bij het WTCB. Het WTCB heeft dan ook een referentieprotocol en een referentiedocument voor een BIM-uitvoeringsplan uitgewerkt om de projectpartners bij het consequent opstellen van deze documenten te ondersteunen. Zo kan elk project van start gaan met dezelfde referentiedocumenten en wordt er uniformiteit in de projecten gebracht. “Het is uiteraard wel expliciet de bedoeling dat deze documenten verder aangepast worden in functie van de vereisten van het project”, verduidelijkt Lemoine.

"Het toepassen van BIM veronderstelt een vlotte communicatie en duidelijke afspraken." - Tim Lemoine

Het BIM-uitvoeringsplan is een aanvulling op het BIM-protocol en omschrijft hoe de afspraken uit het BIM-protocol in de praktijk uitgevoerd worden. Het BIM-uitvoeringsplan, dat de samenwerking tussen de projectpartners regelt, is een evolutief document dat regelmatig (minstens bij iedere belangrijke mijlpaal) geëvalueerd en, indien nodig, aangepast kan worden. Zodoende blijft het BIM-uitvoeringsplan afgestemd op de eventuele evolutie van de behoeften en de verworven kennis van de projectpartners. Deze update biedt bovendien de mogelijkheid om rekening te houden met de veranderingen in de sector en in de maturiteitsgraad, bereikt in het kader van het BIM-samenwerkingsproces.


Multidisciplinair (samen)werken in bouwteam. Een legale zoektocht naar de mogelijkheden en grenzen

De vervanging van de klassieke driehoek opdrachtgever-architect-aannemer in grote en middelgrote vastgoedprojecten door multidisciplinaire samenwerkingsverbanden wint in België steeds meer aan belang. Niet alleen geïntegreerde opdrachten, zoals Design & Build of Design Build Finance Maintenance (Operate) formules, maar ook gecoördineerde opdrachten, zoals het bouwteam, hebben de laatste jaren aan terrein gewonnen. Uit de praktijk blijkt evenwel dat de notie ‘bouwteam’ een vlag is die vele ladingen dekt en zo dreigt tot een containerbegrip te worden herleid.

Een bouwteam is een tijdelijke vorm van samenwerking tussen vertegenwoordigers van de bouwprocesfuncties initiatief nemen, ontwerpen en uitvoeren, waarbij de deelnemers in gecoördineerd verband de werkzaamheden verrichten die uit de eigen functie voortkomen, en daarenboven, waar mogelijk, door het geven van advies medewerken aan de taakvervulling van collegadeelnemers.”– Dario Petosa

Werken in een bouwteam kan een grote meerwaarde bieden voor de realisatie van een bouwproject. Het leidt tot een verhoging van de kwaliteit, uitgaande dat alle bouwteamdeelnemers delen hun kennis met elkaar delen. Daarnaast zorgt een sterkere betrokkenheid van de deelnemers voor een optimaal en vlot uitvoerbaar ontwerp. Wat op zijn beurt voor minder faalkosten en minder kans op betwistingen leidt. Het komt ook tegemoet aan nieuwe ontwerpuitdagingen en kan een cruciale rol spelen bij circulair bouwen. In een klassiek bouwteammodel is de samenwerking binnen een bouwteam op drie belangrijke principes gegrondvest: samenwerking op voet van gelijkheid, multidisciplinariteit en gecoördineerde samenwerking. Dit is in beginsel geen meerpartijenovereenkomst en leidt in de regel tot een individuele aansprakelijkheid voor eigen ingebrachte adviezen en voorstellen. In principe worden de afspraken tussen de opdrachtgever en bouwteamdeelnemers vastgelegd in separate contracten. Maar het is belangrijk om een juridisch document op te stellen die werkbaar is voor alle deelnemers.


Leopoldskazerne Gent – Open of closed BIM?

De grootste, meest fotogenieke realisatie door Democo met behulp van BIM is de Leopoldskazerne in Gent. Dit is een renovatie met een tijdslijn van simultane afbraak en heropbouw van verschillende bouwdelen met verscheidene projectteams. Zonder BIM was dit complexe renovatieproject nauwelijks te visualiseren. “BIM heeft een centrale rol gespeeld in heel het voorontwerp en ook tijdens de uitvoering”, steekt Rudy De Smedt, BIM-Manager Democo, van wal. BIM stelde het bouwteam in staat om het renovatieproject heel gedetailleerd te visualiseren. Het team kon met elementen zoals de architectuur, stabiliteit en technieken rekening houden. Ook grote delen van de planning en werkvoorbereiding werden in het virtuele bouwmodel opgenomen.

"De keuze tussen Open of Closed BIM lijkt mij soms wel eens de discussie voor op het internet. Het belangrijkste is dat je uiteindelijk aan een goede samenwerking raakt! "– Rudy De Smedt

Het team stak voornamelijk veel tijd en moeite in het voortraject. “Ik denk dat we ons vooral naar kwaliteit wilden richten”, geeft Rudy De Smedt aan. “We wilden niet gehaast te werk gaan. Het hoefde ook niet meteen superefficiënt te zijn. Maar het moest juist zijn.” De goede voorbereiding in BIM heeft dan ook zijn vruchten afgeworpen. “Als je kijkt naar hoe vlot de uitvoering is gebeurd, dan is de overall picture wel winstgevend.” Bovendien reduceerde het bouwteam de faalkosten en brachten ze de uitvoeringstijd tot een minimum terug. BIM maakte een goeie communicatiestroom mogelijk, de topprioriteit van het team. “Dat waren mijn prioriteiten en ik denk dat we die ook gehaald hebben”, besluit Rudy De Smedt.

Niettegenstaande de Covid-19 maatregelen werd dit Live Stream Event toch verzorgd in het AuditoRium4 op de CommunicatieCampus te Gent, met Live publiek van zo'n dertigtal supporters, maar de meer dan 600 ingeschreven deelnemers hebben dit via het web, "elk vanuit hun eigen kot" meegevolgd.   



Herbekijk de Live Stream

  

Via deze hyperlinks  de aparte video-opnames van (een deel van) de uiteenzettingen
door Rudy De Smedt (DEMOCO) en Jos Vandamme (C3A)  (ong. 3 min. elk)

En hieronder de link naar de complete Live Stream opname ( 1,5 u)




Programma overzicht 



17u.45  Start live stream met een streepje muziek

Ontvangst ... elk vanuit zijn eigen kot 


18u.00  Het Belgisch BIM protocol versie 2019
             en het Belgisch BIM uitvoeringsplan

LemoineTim

door Tim Lemoine - Hoofdadviseur Digitale Bouw bij WTCB.


18u.20  BIM’en met Cordeel, Imtech & Trimble

Wat is het belang van een actieve BIM-visie om het digitale bouwteam sneller en beter te laten (samen)werken? BIM-Managers Tiago Henriques & Tiene Torfs van Cordeel, BIM-Expert Jimmy Schroons van Imtech en Sales Director Ruud Kats van Trimble delen hun visie en ervaringen met BIM en geven enkele tips & tricks voor een efficiënte BIM Workflow.


18u.30  Multidisciplinair (samen)werken in bouwteam.
             Een legale zoektocht naar de mogelijkheden en grenzen.

Petosa Dario

door Dario Petosa, advocaat bij Lydian.


18u.50  Op zoek naar een technisch en creatief softwarepakket voor BIM?

Aan de hand van appartementencomplex Bergerheide in Peer delen ILBARCHITECTEN hun ervaringen met BIM in de ontwerpfase van het project. “Door het hele project eerst virtueel in 3D te bouwen en te simuleren, werden al heel wat technische details vooraf uitgeklaard.” Barbra Kinnart van Design Express vertelt meerover technische én creatievetoepassingen rond nieuwe projecten voor het hele bouwteam.



19u.00  Leopoldskazerne Gent – Open of closed BIM?

De Smedt Rudi   Vandamme Jos

met Rudy De Smedt (DEMOCO) en Jos Vandamme (C3A)

Een unieke locatie, op het kruispunt tussen oud en nieuw. De Leopoldskazerne krijgt een nieuwe start. Met respect voor de geschiedenis, maar met het oog op de toekomst. Een indrukwekkende architectuur en geschiedenis. Een samenspel van stijlen en invloeden, naadloos aangevuld en versterkt met moderne elementen. Rudy De Smedt (DEMOCO) en Jos Vandamme (C3A) vertellen meer over de rol van BIM bij de herontwikkeling van dit project.


19u.30  Slotwoord



banner




Zie ook de aankondigingen op de website van BIM platform:


dit Live Stream Event ging met een beperkt publiek Live door in het AuditoRium4 in gebouw 485
op de CommunicatieCampus Sint-Denijslaan 485, 9000 Gent

maar de meer dan 600 deelnemers werden verwacht via het web, "elk vanuit hun eigen kot".